انواع چیدمان در طراحی داخلی آشپزخانه

شاید برای برخی افراد این سوال پیش آمده باشد که مهمترین بخش از یک خانه کدام قسمت آن است، ولی پاسخگویی به این سوال کار مشکلی نیست زیرا بیشتر افراد بر این عقیده هستند که آشپزخانه مهمترین بخش یک خانه است و به عبارت دیگر آن را به قلب خانه تشبیه کرده اند این بدان معناست که عملکرد بخش های دیگر یک خانه تا حد زیادی وابسته به نوع چیدمان و سبک طراحی داخلی آشپزخانه یک منزل مسکونی می باشد.

در طراحی داخلی آشپزخانه، نخستین گام، مشخص کردن چیدمان تاسیساتی یک آشپزخانه یا به نوعی چیدمان تجهیزات اصلی یک آشپزخانه می باشد که لازمه ورود به این امر، شناخت انواع فرم در طراحی آشپزخانه و رعایت اصول فنی و ابعادی در روند طراحی آن است. دومین گام، تعیین نوع فرم مناسب برای آشپزخانه منزل شما و رعایت اصول ابعادی و ایجاد مثلث کار یا روابط فضایی بین بخش های مختلف است. گام سوم، رعایت اصول زیباشناختی، نور پردازی، رنگ بندی، جنس و مواردی از این قبیل است. در پروژه پیش رو که توسط کارشناسان گروه معماری خانه تهیه و تنظیم شده است سعی بر آن شده که به صورت مختصر به بررسی گام اول و دوم در روند طراحی یک آشپزخانه بپردازیم.

1-ایجاد روابط فضایی یا مثلث کار:

 یکی از مهمترين اصولی که در چيدمان تجهیزات اصلی یک آشپزخانه یعنی سینک، گاز و یخچال حائز اهمیت می باشد، ایجاد روابط فضایی مناسب یا مثلث كار است.

مثلث کار چیست:

مثلثی فرضی است که سه رأس آن تجهیزات اصلی آشپزخانه یعنی اجاق‌گاز، سینک ظرفشویی و یخچال را به هم متصل می کند.

نکاتی در مورد مثلث کار:

• در آشپز خانه هایی با فرم خطی یا یک دیواره که کوچک نیز هستند تمام تجهیزات در یک ردیف و به دنبال هم قرار گرفته  عملاً مثلث کاری شکل نمی‌گیرد.
• در طراحی مثلث کار در آشپزخانه نبایست فاصله این سه عنصر نه آنقدر زیاد باشد که فرد مجبور به رفت‌وآمد طولانی بین این تجهزات باشد و نه آنقدر کم باشد که در رفت ‌و آمد دچار مشکل گردد.
• در چیدمان این اصل را در نظر داشته باشید که حداکثر فضا مورد استفاده قرار گیرد و فضا های پرت به حداقل برسد.
• در طراحی مثلث کار باید توجه نمود که فاصله مناسبی بین اجاق گاز و دو رأس دیگروجود داشته باشد تا  از تأثیر گرمایی اجاق گاز بر عملکرد یخچال تا حد امکان کاسته شود و همچنین از پاشش لکه‌های چربی حاصل از پخت و پز غذا بر ظروف شسته شده در سینک نیز جلوگیری شود.

نکاتی در مورد محل قرارگیری عناصر اصلی در طراحی آشپزخانه:

• سعی کنید در دو طرف اجاق‌گاز صفحه کابینت به اندازه نیاز وجود داشته باشد تا از آن به‌عنوان میز کار در حین آشپزی استفاده شود.
• اجاق‌گاز را نباید در مجاورت پنجره و هر نوع گشودگی به فضای باز قرار دهید چون ممکن است وزش باد باعث خاموشی اجاق گاز و یا آتش‌سوزی شود.
• با توجه به خیس و مرطوب بودن فضای اطراف سینک بهتر است سینک در محلی قرار بگیرد که هم جریان هوایی وجود داشته باشد و هم در معرض تابش نور خورشید  قرار گیرد.
• با توجه به استفاده مکرر از سینک  لازم است اطراف سینک ظرفشویی سطح وسیعی از صفحه کابینت وجود داشته باشد.
• با توجه به این که یخچال وسیله‌ای است که عموم افراد منزل از آن استفاده می‌کنند، بهتر است در نزدیکی ورودی آشپزخانه قرار گیرد.
• در محل قرار گیری یخچال توجه به این نکته ضروری است که فضای کافی برای بازکردن در یخچال و عبور و مرور افراد وجود داشته باشد.
• بهترین نوع چیدمان در طراحی کابینت آشپزخانه  این است که سینک ظرفشویی در وسط دو عنصر دیگر قرار گرفته و فضای کافی بین عناصر دیگر وجود داشته باشد.

2_معرفی انواع فرم در طراحی داخلی کابینت آشپزخانه:

1-آشپزخانه با فرم موازي يا دورديف كابينت:

در این فرم از آشپزخانه‌ها حجم  کابینت‌ها و سطح روی کابینتی عموما زیاد  ولی فضای آزاد بین دو ردیف کابینت کاهش می‌یابد. در طراحی این فرم از آشپزخانه حتماً بایستی به وجود فضای کافی بین دو ردیف کابینت که فضایی برای نشستن، باز کردن در کابینت‌ها ،رفت وآمدو … است توجه شود.حتی المقدور فاصله بین دو ردیف کابینت نباید کمتر از 210 سانتی متر باشد.

2-آشپزخانه با فرم ساده يا خطي(تک دیواره ای)

در طراحی این فرم از آشپزخانه ها به علت قرار گیری اجاق‌گاز، سینک ظرفشویی و یخچال بر روی یک دیواره مثلث کاری شکل نمی گیرد. این نوع طراحی کابینت مناسب خانه‌هایی با فضای کوچک است که ایجاد دیوار های اضافی باعث کوچکتر شدن فضا می شود. مزیت این نوع آشپزخانه وجود فضای آزاد کافی در جلوی کابینت‌ها و ایجاد محلی برای قرارگرفتن میز ناهارخوری و یا یک کانتر مناسب با کاربری میز ناهار خوری است و همچنین یکدست و بزرکتر نشان دادن فضا می باشد. از ایرادهایی که به این فرم آشپزخانه می توان گرفت نبودن فضای کار کافی به خاطر قرارگرفتن وسایل در یک امتداد می باشد.

3-آشپزخانه با فرم L شكل:

 از مشخصه های این فرم از آشپزخانه‌ها این است که ازیک‌طرف کاملاً باز و به فضا هایی مانند نشیمن های عمومی و خصوصی راه دارند و بعلت فرم L شکل آن ها و اینکه در گوشه خانه قرار می‌گیرند عموما احتیاج به فضای زیادی نخواهند داشت. از مزایای آن این است که  می‌توان میز ناهارخوری و یا میز جزیره ای زیبا  را در وسط آشپزخانه قرار داد و به عنوان میز ناهار خوری یا میز کار از آن استفاده کرد و از عیب های آن کاهش طول مثلث کار در آشپزخانه و نزدیکی سه عنصر اصلی آشپزخانه  به هم می باشد.

4-آشپزخانه با فرم U شكل:

در این فرم از آشپزخانه ها به علت قرار گیری  اجزای اصلی بر روی سه ضلع U شکل آشپزخانه  مثلث کار به خوبی شکل می گیرد و سطح روی کابینتی  زیادی ایجاد میگردد که می‌توان بخشی از از آن به‌عنوان میز ناهارخوری استفاده کرد.و ایرادی که به این فرم از آشپزخانه می توان گرفت این است که رفت‌وآمد ازیک‌طرف به آشپزخانه محدود می‌شود.

5-آشپزخانه با فرم G شکل:

این فرم از آشپز خانه مشابه آشپزخانه با فرم U می باشد با این تفاوت که قسمتی از ورودی آشپزخانه گرفته شد و به صورت میز کار و یا ناهار خوری در می آید و به نوعی فضای ورودی آشپزخانه محدود تر و دید به داخل آشپزخانه کمتر می شود.

6-آشپزخانه جزيره  یا ISLAND:

 آشپزخانه جزیره‌ در تمام فرم های آشپزخانه ای با توجه به فضاهای موجود قابل اجرا است که عموما  یکی از عناصر که عموما گاز یا سینک است در وسط آشپزخانه و در روی میزی کار قرار می گیرد.در طراحی این نوع آشپزخانه‌ها بخصوص در طراحی میز کانتر آن باید ظرافت و دقت زیادی به خرج داد و بهتر است پیشخوان با توجه اصول ابعادی و فنی در وسط آشپزخانه قرار گیرد.که عموما در آشپزخانه های ایرانی در روی میز جزیره هیچ یک از عناصر اصلی قرار نمی گیرد و عموما به صورت میز کار استفاده می شود.

چند نکته مهم:

• توجه به این نکته حائز اهمیت است که این سبک از آشپزخانه عموما با فرهنگ و نوع پلان ساختمان های ایرانی ساز گاری ندارد چون  قطعاً نحوه زندگی و عادت هایی غذایی درفرهنگ های مختلف تاثیر زیادی در فرم وسبک آشپزخانه ونحوه استفاده از آشپزخانه را دارد.
•  همه شما حتماً مجلات طراحی داخلی و یا در اینترنت،تصاویر زیبا و دل‌فریبی از آشپزخانه‌ها با سبک های مدرن غربی دیده‌اید، اما متأسفانه نکته‌ای که اکثر طراحان داخلی و سازندگان ساختمان های مختلف به آن اهمیت نمی دهند نوع سبک زندگی ،فرهنگ و طراحی متفاوت ساختمان‌های ما با غربی هاست که  با تقلیدهای  نابجا ، همان سبک آشپزخانه غربی را برای ساختمان هایی با پلان های متفاوت و برای مردمانی با فرهنگی متفاوت، طراحی و اجرا می گردد.

شما می توانید با مراجعه به گروه طراحی داخلی و معماری خانه بهترین نوع چیدمان و طراحی کابینت آشپزخانه  را برای منازل مسکونی و یا باغ و ویلا ها خود با سبکی کلاسیک و یا مدرن و سازگار با فرهنگ و سبک زندگی خود داشته باشید.

برای مشاهده دیگر مقالات مرتبط با طراحی آشپزخانه مانند استفاده از رنگ های خنثی در طراحی آشپزخانه مدرن،مصالح چوبی رایج در صنعت ساختمان،نحوه صحیح محاسبه قیمت کابینت آشپزخانه و طراحی داخلی اصفهان به بخش مقالات گروه طراحی و معماری خانه مراجعه کنید.